Bakır kullanım alanları, bakır metalinin sahip olduğu özellikler sayesinde oldukça geniştir. Bakır metali dünyamızda en fazla miktarda kullanılan 2. metaldir. En çok kullanılan metal ise demir metalidir. Bakır insanoğlunun ilk kullanmaya başladığı metallerden birisidir. Bakır nerelerde kullanılır sorusunu makalemizde en ayrıntılı şekilde inceledik.
Bakır madeni nerelerde kullanılır açıklamasına başlamadan önce, bakır madeninin hangi özellikleri nedeni ile tercih edildiğini incelemekte fayda vardır. Bakır sahip olduğu bazı özellikler sayesinde çok kullanışlı bir metaldir. Bu özellikleri sayesinde bakır kullanım alanları artmaktadır.
- Bakır çok iyi bir iletkendir. Elektriği %99,9 oranında iletir.
- Bakır paslanmaz özelliğe sahiptir.
- Bakır kolaylıkla şekil alabilir.
- Bakır diğer metaller ile alaşım oluşturabilir.
Bakır metali çok fazla özelliğe sahiptir ancak bu 4 özellik bakır metalinin en güçlü özellikleri arasındadır. Şimdi bakır kullanım alanlarını inceleyebiliriz.
Bakır Kullanım Alanları – Bakır Ne Yapımında Kullanılır
En çok kullanıldığı yerlerden başlayarak aza doğru sıralama ile bakırın kullanıldığı yerleri inceledik.
Bakır Elektrik İletiminde Kullanılır:
Bakır metali ile elektriğin olduğu her noktada karşılaşmak mümkündür. Dünyada en iyi elektrik iletkeni gümüştür. Halk arasında en iyi iletken altın olarak bilinir ancak bu yanlış bir bilgidir. 2. en iyi iletken ise bakır metalidir. Bakırın kullanım alanı denildiğinde ilk akla gelen elektrik ve elektronik sektörü olmalıdır.
Bakır metalinin elektrik ile ilişkilendiği noktaları değerlendirecek olursak bakır hangi alanlarda kullanılır sorusunun büyük kısmı burada cevaplandırılır.
Bakır Kablolar:
Bakır metalinin elektriği çok iyi ilettiğine değinmiştik. Bakır kablolar elektrik iletiminde kullanılmaktadır. Herkesin bildiği üzere evlerimizdeki elektrik altyapısı tamamen bakır kablolardan oluşur. Bakır kablolar pirizlere, lambalara, çamaşır makinesine, buzdolabına, fırına ve diğer ev aletlerine bağlanarak elektrik iletimi sağlarlar.
Peki bakır kablo yerine elektriği ileten diğer metaller kullanılamaz mı? Evet kullanılabilir ancak bakır elektrik iletiminde direnç göstermez. Örneğin demir veya alüminyum kullandığımızı varsayalım. Bu metaller elektriğe direnç gösterir ve evimize gelen elektrik faturaları artacaktır. Yani sırf ilektrik iletimi için daha fazla enerji tüketmiş olacağız.
Bir diğer husus ise enerji kaybından dolayı bakır ve alüminyum gibi metaller üzerlerinden elektrik geçtiğinde ısınırlar. Bu metalleri evimizde elektrik iletimi için kullandığımızda yangın riski de bulunmaktadır. Bakır kabloların dış kısmı plastiktir. Bakır üzerinden elektrik geçerken ısınma çok az olur ancak diğer metallerde ısınma fazla olur. Bu durumda diğer metalleri kablo gibi kullanmak verimli olmayacaktır.
Peki barajlardan evlerimize gelen veya yeraltı elektrik kabloları neden alüminyum diye soracak olursanız, bunun nedeni bakır maliyetleridir. Bakır hurda fiyatı günümüzde artan ihtiyaç nedeni ile giderek artmaktadır. Bu nedenle kilometrelerce uzunlukta bakır kablo kullanmak yerine alüminyum kablolar kullanmak daha avantajlı olmaktadır. Tüm dünyada elektrik dağıtım hizmeti bu şekilde verilmektedir.
Tüm Elektronik Cihazlarda:
Her elektronik cihaz içerisinde bakır bulunur. Örneğin bir LCD veya tüplü televizyonu düşünecek olursak, elektrik bağlantısı için üzerinde bulunan kablosu bakır kablodur. İçerisinde ise elektrik bağlantıları sağlamak amacı ile çok sayıda kablo bulunmaktadır.
Çamaşır makinesi, buzdolabı, fırın, elektronik mutfak aletleri, bilgisayarlar ve diğer tüm elektronik cihazlar bakır içerir. Örneğin cep telefonunda bakır kablo şeklinde görülmez. Küçük elektronik cihazlarda, cihazı daha minimize etmacıyla PCB dediğimiz kartlar kullanılır. Bu PCB kartları bakır yollar ile kaplıdır. Belirli hatlar üzerinde elektrik iletimini sağlar.
Motor ve Jeneratörlerde:
Elektrikli motorların neredeyse tamamında bakır metali bulunur. Elektik motorları günümüzde en önemli araçlardan birisidir. Motorlar endüstride insan gücünü azaltma amacı ile kullanılmaktadır. Örneğin bir robot eksenlerini hareket ettiren şey motorlardır.
Motorlar ile ters mantıkta çalışan, enerji tüketmek yerine enerji üreten şeyler ise jeneratörlerdir. Yine jeneratörlerde de bakır madeni bulunmaktadır. Elektrik üreten baraşlarda da bakır madeni bulunur.
Bakır Ev Gereçleri
Bakır paslanmaz özelliği sayesinde evlerimizde kullandığımız gereçlerin yapımında da kullanılır. Bakır gıda melzemeleri ile temas ettiğinde veya ısıtıldığı zaman insan sağlığına zarar vermez. Örneğin demir sürahi olsa ve içerisine su doldurulacak olsa, demir bir süres sonra paslanacaktır ve içerisindeki su insan sağlığına zarar verecektir. Bakır ile üretilen ev gereçleri:
- Bakır tava
- Bakır çaydanlık
- Bakır semaver
- Bakır sürahi
- Bakır kaplar
Bu örnekler daha da artırılabilir.
Süs Eşyası Yapımında Bakır Kullanımı
İnsanlık tarihinin başlamasından beri bakır süs eşyası yapımında kullanılmaktadır. Parlak ve sarı bir metal olması nedeni ile eski çağlarda zenginlik göstergesi olarak kullanılıyordu. Günümüzde ise zenginlik göstergesi olarak kullanılmasa da paslanmaz özelliği sayesinde süs eşyası üretiminde kulanılmaktadır.
Boya Üretiminde Kullanılır
Bakır boya üretiminde bağlayıcı olarak kullanılır. Özellikle paslanmaz olması sayesinde araç dış kaplama boyalarının içerisinde bakır metali bulunmaktadır.
Alaşım Oluşturmak İçin Bakır Kullanılır
Endüstride yaygın kullanılan prinç ve bronz üretimlerinde bakır metali kullanılmaktadır. Eğer bakır metali olmasaydı bu alaşımları oluşturmak pek mümkün olmayacaktı.
